Η Αγία Εμμέλεια καταγόταν από ευσεβή οικογένεια της Καισαρείας της Καππαδοκίας. Ο πατέρας της έγινε Μάρτυρας στους διωγμούς κατά των Χριστιανών. Ήταν η μητέρα πολλών εξεχόντων μελών της τότε κοινωνίας εκ των οποίων ο Μέγας Βασίλειος, ο Γρηγόριος Νύσσης, ο Πέτρος Σεβαστείας, η μοναχή Μακρίνα και ο μοναχός Ναυκράτιος.
Η Αγία έμεινε ορφανή από πατέρα και μητέρα, αλλά με μια μεγάλη κληρονομιά πνευματικού πλούτου, όμορφη στην σωματική εμφάνιση αλλά πεντάμορφη στην ψυχή, στολισμένη με αγάπη, προσευχή και πίστη στο Σωτήρα Χριστό, που της έδωσε τον άνδρα που της άξιζε, τον Άγιο Βασίλειο. Στη συζυγική τους ζωή βασίλευε ο αλληλοσεβασμός, η αλληλοβοήθεια, η ταπεινοφροσύνη, η πραότητα, η ειλικρίνεια, η εγκράτεια, η προσευχή, οι ελεημοσύνες και φυσικά η τεκνογονία και η σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους για τη δόξα του Κυρίου τους.
Η Εμμέλεια δοκίμασε στη ζωή της, πολλές θλίψεις. Ο θάνατος των γονέων της, πριν ακόμα παντρευτεί ήταν μια από αυτές, άλλη, ο θάνατος του συζύγου της, μόλις γεννήθηκε ο υιός τους Πέτρος και ο πρόωρος θάνατος του υιού της Ναυκρατίου, αλλά και το να αναθρέψει μόνη της τα παιδιά της, ήταν μερικές από αυτές. Τις αντιμετώπισε όμως με πίστη, ανδρεία και υπομονή. Δίδασκε τα παιδιά της κυρίως με το παράδειγμά της. Τους έδωσε, μαζί με το δικό της γάλα, το ανόθευτο γάλα της πίστεως και τους δίδαξε το μυστήριο της Εκκλησίας.
Τελείωσε τη ζωή της ως μοναχή με ηγουμένη τη θυγατέρα της Οσία Μακρίνα.
Απολυτίκιον. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Σωφρόνως τον βίον σου κατ’ εναντίον Θεού, ετέλεσας πρότερον συν Βασιλείω σεμνώ, Εμμέλεια πάνσεμνε, είτα δε εν ερήμω, αναβάσεις διέθου άμα τοις σοίς έκγόνοις, ως τα άνω ποθούσα, διό σε ό Χριστός πανοικοί, υπερεδόξασε.
