Ο όσιος Γέροντας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης είναι μία αγιασμένη μορφή των καιρών μας, που ζούσε διαρκώς μέσα στη χάρη του Θεού και στην κοινωνία των αγίων, ενώ παράλληλα είχε μέριμνα και για όλους τους ανθρώπους, γνωστούς και αγνώστους. Με την αγία ζωή, τους θεοφόρους λόγους του και τη χάρη που πλούσια του δώρισε ο Θεός, ο όσιος Γέροντας ενέπνευσε, παρηγόρησε και θεράπευσε ψυχικά και σωματικά χιλιάδες ανθρώπους σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Γεννήθηκε το 1906 σ’ ένα χωριό της Εύβοιας και κοιμήθηκε στο Άγιον Όρος το 1991. Από μικρό παιδί αγάπησε τον Χριστό με δυνατή, αποκλειστική αγάπη και κατανόησε και έζησε βαθιά αυτό που έλεγε σ’ όλη του τη ζωή, ότι ο Χριστός είναι το παν. Με ζήλο και χαρά αφιερώθηκε στον Χριστό και έγινε μοναχός στο Άγιον Όρος. Αργότερα, το σχέδιο του Θεού έφερε τον Γέροντα Πορφύριο, νέο ακόμη, να διακονήσει τον ανθρώπινο πόνο στην Πολυκλινική Αθηνών, στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί, με το χάρισμα που του έδωσε ο Θεός, απέκτησε βαθειά γνώση της ανθρώπινης ψυχής. Πλησίασε κι αγάπησε όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, χωρίς να τους διακρίνει σε δίκαιους και αμαρτωλούς.
Ο Γέροντας Πορφύριος είχε απέραντη αγάπη, ανοχή και συγχωρητικότητα. Έλεγε ότι δεν πρέπει να στενοχωρούμαστε, όταν οι άλλοι δεν κάνουν το σωστό, αλλά να προσευχόμαστε για να επικρατήσει το καλύτερο γι’ αυτούς με τη χάρη του Θεού. Όταν πήγαιναν γονείς και τον ρωτούσαν για τα παιδιά τους που είχαν προβλήματα, εκείνος τους παρακινούσε να μην προσπαθούν να τα διορθώσουν με συμβουλές ή με απειλές, γιατί αυτό μάλλον εναντιώνει περισσότερο τα παιδιά που έχουν εσωτερικές δυσκολίες. Έλεγε χαρακτηριστικά: «Όχι πολλά λόγια στα παιδιά. Τα λόγια χτυπάνε στ’ αυτιά, ενώ η προσευχή πηγαίνει στην καρδιά. Προσευχή χρειάζεται, με πίστη δίχως άγχος, αλλά και καλό παράδειγμα…
Αυτό που ζεις, αυτό και ακτινοβολείς. Ακτινοβολεί ο Χριστός μέσα σου; Αυτό πηγαίνει και στο παιδί σου».
Ο Γέροντας με μεγάλη λεπτότητα και διάκριση επισήμαινε την τεράστια ευθύνη των γονέων στην ανατροφή των παιδιών. Έλεγε: «Η αγάπη, η ομοψυχία, η καλή συνεννόηση των γονέων είναι ό,τι πρέπει για τα παιδιά. Μεγάλη ασφάλεια και σιγουριά… Όταν τα παιδιά πληγώνονται απ’ την κακή μεταξύ των γονέων τους συμπεριφορά, χάνουν δυνάμεις και διάθεση να προχωρήσουν στην πρόοδο. Κακοκτίζονται και το οικοδόμημα της ψυχής τους κινδυνεύει από στιγμή σε στιγμή να γκρεμιστεί». Συμβούλευε μάλιστα τους γονείς: «Όταν τα παιδιά είναι τραυματισμένα και πληγωμένα από κάποιο σοβαρό ζήτημα, να μην επηρεάζεσθε που αντιδρούν και μιλούν άσχημα. Στην πραγματικότητα δεν το θέλουν, αλλά δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς στις δύσκολες στιγμές. Μετά μετανιώνουν. Αν όμως οι γονείς εκνευριστείτε και θυμώσετε, γίνεσθε ένα με τον πονηρό και σας παίζει όλους».
Η προτροπή του Γέροντα ήταν: «Γίνετε άγιοι και δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα με τα παιδιά σας. Η αγιότητα των γονέων απαλλάσσει τα παιδιά απ’ τα προβλήματα. Τα παιδιά θέλουν κοντά τους ανθρώπους αγίους, με πολλή αγάπη, που δεν θα τα φοβερίζουν, ούτε θα περιορίζονται στη διδασκαλία, αλλά θα δίνουν άγιο παράδειγμα και προσευχή. Να προσεύχεσθε οι γονείς σιωπηλά και με τα χέρια ψηλά προς τον Χριστό και ν’ αγκαλιάζετε τα παιδιά σας μυστικά. Κι όταν κάνουν αταξίες, να παίρνετε κάποια παιδαγωγικά μέτρα, αλλά να μην τα πιέζετε. Κυρίως να προσεύχεσθε. Η ακτινοβολία της αγιοσύνης και όχι της ανθρώπινης προσπάθειας κάνει τα παιδιά καλά» .
Γι’ αυτό συχνά τόνιζε ότι για να απαλλαγούν τα παιδιά από διάφορα εσωτερικά προβλήματα, δεν είναι αρκετές οι συμβουλές, οι εξαναγκασμοί, η λογική κι οι απειλές. Μάλλον τότε τα παιδιά γίνονται χειρότερα. Ο Γέροντας εξηγούσε πως «χωρίς την αγάπη, η συμβουλή πληγώνει, η υπόδειξη βλάπτει, ακόμη και η προσευχή δεν ωφελεί». Η διόρθωση γίνεται μόνο με τον εξαγιασμό των γονέων. Αν δεν αγιάζονται οι γονείς, έλεγε, αν δεν αγωνίζονται, κάνουν μεγάλα λάθη και μεταδίδουν το κακό που έχουν μέσα τους. Όταν, όμως, οι γονείς ηρεμούν με άγιο τρόπο ζωής, τότε μπορούν να μιλήσουν με αγάπη και ψυχραιμία στα παιδιά τους, να τα φιλοτιμήσουν, να τους πουν ότι τα εμπιστεύονται και ότι είναι σίγουροι πως θα τα καταφέρουν καλύτερα, όταν προσπαθήσουν περισσότερο και ζητήσουν τη βοήθεια του Θεού.
Η αγάπη και η ταπείνωση είναι για τον όσιο Γέροντα οι προϋποθέσεις για να επικοινωνήσει η ψυχή με τον Θεό και τον πλησίον. Αυτές πρέπει να διέπουν και τις σχέσεις των γονέων τόσο μεταξύ τους όσο και με τα παιδιά τους. Έτσι κάθε δυσκολία μέσα στην οικογένεια, εσωτερική ή εξωτερική, μπορεί να υπερβαίνεται. Συμβούλευε ο όσιος Γέροντας: «Σε καθετί που συμβαίνει, να ρίχνετε το βάρος στον εαυτό σας. Να προσεύχεσθε με ταπείνωση, να μην αυτοδικαιώνεσθε. Βλέπετε, για παράδειγμα αντιζηλία από απέναντι; Προσευχή εσείς με αγάπη, για να ρίξετε αγάπη στην αντιζηλία. Ακούτε συκοφαντία εναντίον σας; Προσευχηθείτε!». Με τον τρόπο αυτό «σιγά σιγά θα σας επισκέπτεται η χάρις του Θεού. Θα μπαίνετε μες στη χαρά. Θ’ αρχίσετε να ζείτε στην ειρήνη, οπότε μετά θα γίνετε πιο δυνατοί με τη θεία χάρη. Δεν θα θυμώνετε, δεν θα εκνευρίζεσθε, δεν θα παρεξηγείτε, δεν θα κατακρίνετε, θα τους δέχεσθε όλους με αγάπη» .
Ο όσιος Γέροντας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης με τη ζωή, το παράδειγμα και τους λόγους του οδηγούσε στη μυστηριακή ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας με απαλό τρόπο, χωρίς πίεση, μεταδίδοντας την πνευματική χαρά της ζωής με τον Χριστό. Αυτό το μήνυμα της ελπίδας και της χαράς ακτινοβολούσε και σε όλους που τον πλησίαζαν, παρακινώντας: «Να έχετε τη χαρά του Χριστού. Είναι η χαρά που διαρκεί αιώνια, που έχει αιώνια ευφροσύνη. Είναι η χαρά του Κυρίου μας, που δίνει την ασφαλή γαλήνη, τη γαλήνια τερπνότητα και την πάντερπνη ευδαιμονία. Η χαρά η πασίχαρη, που ξεπερνά κάθε άλλη χαρά».
(Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Παράκληση. Περιοδική
Ἔκδοση Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λεμεσοῦ”, τεῦχος 69)
