4η Συνάντηση Σεμιναρίου Επιμόρφωσης Κατηχητών 2016-2017
Την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου το απόγευμα πραγματοποιήθηκε η τέταρτη συνάντηση του Σεμιναρίου Επιμόρφωσης Κατηχητών-τριών, που διοργανώνει το Ίδρυμα Νεότητος και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, στην αίθουσα «Καταφυγή» του Ιερού Ναού Αγίας Βαρβάρας Δάφνης.
Ο Αρχιμ. π. Άγγελος Ανθόπουλος, Εφημέριος του Ι. Ναού Αγίου Αρτεμίου Φιλολάου, ομίλησε με θέμα: «Ιερό Ευχέλαιο: το Μυστήριο της ίασης» ξεκινώντας με μια ανασκόπηση της χρήσης του ελαίου από την Αρχαιότητα έως σήμερα και γενικότερα της μεταβολής των υλικών μέσων (οίνος- λάδι- άρτος) σε Αγιαστικά.
Στα Παλαιοδιαθηκικά κείμενα το έλαιον αποτελεί σημείο Θείας ευλογίας (ἔλαιον ἀγαλλιάσεως) και σύμβολο αγάπης, φιλίας και χαράς (Ψαλμοί Δαυίδ, Σοφία Σειράχ), ενώ στην Καινή Διαθήκη προέχει η ἔκχυσις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ο π. Άγγελος συνέχισε σημειώνοντας ότι σήμερα το Ιερό Ευχέλαιο τελείται στους Ι. Ναούς, ωστόσο πολλοί άνθρωποι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, το κάνουν στα σπίτια τους. Η πρώτη καταγραφή της σημασίας του Ευχελαίου, βρίσκεται στην Επιστολή του Ιακώβου του Αδελφοθέου «ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας, καὶ προσευξάσθωσαν ἐπ’ αὐτὸν ἀλείψαντες αὐτὸν ἐλαίῳ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου· καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει τὸν κάμνοντα, καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ Κύριος· κἂν ἁμαρτίας ᾖ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ» (Επιστολή Ιακώβου ε, 14-15). Δηλαδή: «Είναι κάποιος από σας άρρωστος; Να προσκαλέσει τους Πρεσβυτέρους της εκκλησίας να προσευχηθούν γι’ αυτόν και να τον αλείψουν με λάδι, επικαλούμενοι το όνομα του Κυρίου. Και η προσευχή που γίνεται με πίστη θα σώσει τον άρρωστο. Ο Κύριος θα τον κάνει καλά. Κι αν έχει κάνει αμαρτίες θα του τις συγχωρήσει». Σύμφωνα, λοιπόν, με το αγιογραφικό χωρίο σκοπός του ιερού Μυστηρίου του Ευχελαίου είναι πρωταρχικά η ίαση της σωματικής νόσου. Το Μυστήριο φυσικά, δεν είναι μια πράξη μαγική. Εκείνο που απαιτείται είναι η πίστη. Το Ιερό Ευχέλαιο τελείται για την ψυχή και το σώμα κάθε ανθρώπου που ασθενεί. Στο ιερό Μυστήριο ενεργεί η Χάρη του Θεού, αλλά απαιτείται η ελεύθερη συμμετοχή και η μετάνοια του πιστού.
Επίσης σημείωσε ότι η τέλεση του Μυστηρίου γίνεται από επτά Ιερείς (σύμφωνα με τον Πατριάρχη Αρσένιο), όσα είναι τα Ευαγγελικά αναγνώσματα αλλά και οι ευχές που διαβάζονται· ωστόσο ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης δέχεται και την τέλεση του Μυστηρίου από έναν Ιερέα.
Συν τοις άλλοις, ο εισηγητής τόνισε ότι η ασθένεια και ο πόνος γίνονται μέσα προκειμένου να θεραπευτεί η ψυχή, αφού μέσω της ασθένειας λειαίνεται και μαλακώνει η ψυχή.
Όσον αφορά στη δομή του Μυστηρίου έχουμε:
- Ευχές για τον Αγιασμό του Ελαίου • Ανάγνωση 7 Αποστολικών περικοπών • Ανάγνωση 7 Ευαγγελικών περικοπών • Ευχές για τους πιστούς • Επάλειψη των πιστών με αγιασμένο έλαιο –το οποίο συμβολίζει την αγαθότητα του Θεού- στο μέτωπο, τη σιαγόνα, τις παρειές και στα χέρια ως ένδειξη της φυλακής των αισθήσεων. Αγιάζοντας οι αισθήσεις ανοίγει η καρδιά μας και αγκαλιάζουμε όλο τον κόσμο, σημείωσε ο π. Άγγελος. Τα ίδια τα ιερά Μυστήρια αποτελούν εξάλλου ένα άνοιγμα.
Για την τέλεση του Μυστηρίου χρειάζεται πρώτα να συνεννοηθούμε με τον Ιερέα της ενορίας μας. Την ημέρα εκείνη πρέπει, σε ένα τραπέζι του σπιτιού, να υπάρχουν: • Μια εικόνα του Χριστού ή της Παναγίας • Ένα πιάτο με αλεύρι (με το οποίο αργότερα θα κάνουμε πρόσφορο)
- Θυμιατό στο οποίο θα καίει λιβάνι • Επτά κεριά πάνω στο αλεύρι, τα οποία ανάβει ένα–ένα ο Ιερέας σε κάθε Ευαγγελική περικοπή • Ένα αναμμένο καντήλι ή ποτήρι με λάδι και αναμμένο φυτίλι • Ξυλάκια με βαμβάκι για επίχριση • Ένα χαρτί με τα ονόματα της οικογένειάς μας και όσων παραβρίσκονται στο Ευχέλαιο, που θα μνημονεύσει ο Ιερέας κατά τη διάρκεια του ιερού Μυστηρίου. Μετά το τέλος του Ευχελαίου, ο Ιερέας βουτάει το βαμβάκι στο λάδι και χρίει όσους βρίσκονται εκεί.
Στο τελευταίο μέρος της εισήγησής του ο π. Άγγελος επεσήμανε κάποιες πολύ χρήσιμες προτάσεις για τη διδασκαλία του ιερού Μυστηρίου στις κατηχητικές συναντήσεις. Τέλος, πραγματοποιήθηκε ένας γόνιμος και εποικοδομητικός διάλογος, όπου οι Κατηχητές είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν τις απορίες και τους προβληματισμούς τους με τον π. Άγγελο και τον π. Συμεών Βενετσιάνο, Διευθυντή του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας Ι.Α.Α., ο οποίος ανακεφαλαίωσε όσα ειπώθηκαν στην συνάντηση με πολύ εύστοχο τρόπο.
Την προσεχή Τετάρτη, 9 Νοεμβρίου, θα πραγματοποιηθεί συν Θεώ η εισήγηση του Πρωτοπρ. π. Αντωνίου Καλλιγέρη, Εκπαιδευτικού- Διευθυντή Διεύθυνσης Ποιμαντικής Γάμου και Οικογένειας Ι. Αρχιεπισκοπής Αθηνών με θέμα: «Διαφυλική αγωγή: προετοιμασία των νέων για το ιερό Μυστήριο του Γάμου».
