«Ο κινηματογράφος ως μέσο Κατηχητικής αγωγής»

Πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 22 Μαρτίου η δέκατη διαδικτυακή συνάντηση του Σεμιναρίου
Επιμόρφωσης Κατηχητών-τριών, που συνδιοργανώνει το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών σε συνεργασία με το Ίδρυμα Νεότητος και Οικογένειας Ι.Α.Α.
Ο κ. Σωτήριος Κόλλιας, Δρ. Θεολογίας – Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας ανέπτυξε το θέμα: «Ο κινηματογράφος ως μέσο Κατηχητικής αγωγής».
Προτρέποντας τους Κατηχητές να αξιοποιούν και να καλλιεργούν όλες τις δυνατότητες που
παρέχουν οι Τέχνες, ο κ. Κόλλιας εστίασε την εισήγησή του στην Έβδομη Τέχνη. Σημείωσε ότι η κινηματογραφική παιδεία είναι από τις πιο δύσκολες αγωγές της παιδαγωγικής επιστήμης! Η αξία του κινηματογράφου είναι πολύ μεγάλη, διότι μπορεί να διαμορφώνει συνειδήσεις, να συμβάλει στη δημιουργία χαρακτήρων και μοντέλων συμπεριφοράς. Η εικόνα έχει τη δύναμη να μετατρέπει αυτό που έγινε στον ιστορικό χρόνο και να το παρουσιάζει μπροστά στα μάτια μας. Ο θεατής μπορεί να ξεχάσει, να ταυτιστεί, να ονειρευτεί, να γελάσει με τους ήρωες ή να κλάψει με την κακή τροπή των πραγμάτων.
Εκπαιδεύω σημαίνει συνοδοιπορώ με το παιδί, είμαι δίπλα του γνωρίζοντας τη ζωή του και τα
ερωτήματα που θέτει. Εξάλλου η θέαση απαιτεί τη συμμετοχή όλων των αισθήσεων των παιδιών, τα οποία ζουν την ιστορία σαν να συνέβαινε στα ίδια.
Υπάρχουν κάποιες πολύ σημαντικές προϋποθέσεις που οφείλει ο Κατηχητής να λάβει υπόψιν,
πριν προβάλει μία ταινία στα πλαίσια της Κατηχητικής του συντροφιάς. Φυσικά πρέπει να επιλέξει πολύ προσεκτικά την ταινία με γνώμονα την ηλικία, την ωριμότητα, τις ανάγκες των παιδιών και τους στόχους που θέτει. Είναι σημαντικό να έχει μελετήσει εις βάθος την ταινία, να έχει διαβάσει κριτικές για αυτήν, να έχει δει και άλλες ταινίες του συγκεκριμένου σκηνοθέτη για να γνωρίζει τις θέσεις – απόψεις του.
Επίσης, με αφορμή την ταινία, θα μπορεί να διευκρινίσει και να τονίσει τα σημεία ενδιαφέροντος, να συζητήσει με τα παιδιά τα μηνύματά της και να έχει ετοιμάσει ένα φύλλο αξιολόγησης με ερωτήσεις οι οποίες να έχουν στόχο να εκφράσουν τα παιδιά τις δικές τους εκτιμήσεις σχετικά με το θέμα της ταινίας. Κάποιες από τις βασικές αρχές που ακολουθούνται είναι ότι η προβολή ταινίας πρέπει να γίνεται με σοβαρότητα και ότι τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν ότι είναι μέρος του κατηχητικού μαθήματος!
Ως παράδειγμα χρησιμοποιήθηκε η ταινία Spare Parts (Δεσμοί ζωής – του 2015) σε σκηνοθεσία του Sean McNamara. Μία ταινία που αναπτύσσει θέματα όπως: οι σχέσεις με την οικογένεια, η παιδική παραβατικότητα, η εκπαίδευση, τα δικαιώματα, η κοινωνική δικαιοσύνη, το κράτος πρόνοιας, η εκμετάλλευση, ο σχολικός εκφοβισμός (bullying), ο ρατσισμός, ο φόβος, ο θάνατος, η ανασφάλεια, η εμπιστοσύνη, ο σεβασμός, οι κοινωνικές μειονότητες, οι πρόσφυγες, οι οικονομικοί μετανάστες, η αλληλεγγύη, η αγάπη, η δημιουργικότητα, η επιστήμη.
Μέσα από την ταινία προβάλλεται παράλληλα και το πρότυπο του παιδαγωγού που εμπνέει με τα λόγια και τη γενική συμπεριφορά του. Σε αυτόν βρίσκουν καταφύγιο στην ανάγκη τους οι μαθητές, είναι πάντα προσιτός, δεν καταπιέζει, τους αφήνει ελεύθερους να επιλέξουν, δεν υποκρίνεται, είναι αληθινός, πιστεύει και εμψυχώνει τους μαθητές του, βοηθάει, έχει χιούμορ, είναι ευχάριστος, είναι σύγχρονος και μοντέρνος, πονάει και συμπάσχει μαζί τους. Πάνω όμως από όλα τα πρότυπα, τόνισε ο κ. Κόλλιας, κυριαρχεί το αρχέτυπο πάντων των διδασκάλων, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός.
Ακολούθησε ένας γόνιμος και εποικοδομητικός διάλογος, κατά τον οποίο οι Κατηχητές είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν για προσωπικές εμπειρίες και βιώματα στα πλαίσια των ενοριακών κατηχητικών συντροφιών. Επί του θέματος, ο Διευθυντής του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας Ι.Α.Α., Αρχιμανδρίτης π. Συμεών Βενετσιάνος, έθεσε τον προβληματισμό αναφορικά με τις αρχές που πρέπει να έχουμε γενικότερα στην Κατήχηση. Ιδιαιτέρως δε όσον αφορά στη σημασία της εικόνας, τόνισε πως ο ίδιος ο Χριστός μας εκφραζόταν χρησιμοποιώντας τις εικόνες, δηλαδή τις Παραβολές. Τέλος προτάθηκαν ιστότοποι και άλλες ιδέες, που θα μπορούν οι Κατηχητές να αξιοποιήσουν προγραμματίζοντας τη δική τους ενοριακή προβολή ταινίας.
Το νέο διαδικτυακό ραντεβού ορίστηκε συν Θεώ, σύμφωνα με το Πρόγραμμα, για τη Δευτέρα 5 Απριλίου, με ομιλητή τον Αρχιμ. π. Ιωσήφ Κουτσούρη, Υπεύθυνο Ιερέα Νεότητας Ι. Ναού Αγίων Αναργύρων Ηλιουπόλεως, υπ. Δρ. Θεολογίας με θέμα: «Η παιδαγωγική αξιοποίηση των Βίων των Αγίων, του Εορτολογικού κύκλου και η τέχνη της αφηγήσεως».