Παιδί και παιχνίδι…, (β΄ μέρος)


basket

Ηλέκτρα Κουτούκη, Δημοσιογράφος, ειδίκευση σε οικολογικά θέματα, υγείας και υγιεινής διατροφής (Πηγή:http://www.elamazi.gr)

Την αξία του ομαδικού παιχνιδιού την είχαν κατανοήσει σε μεγάλο βαθμό οι αρχαίοι Έλληνες, σα θετικό μέσο αυτοαγωγής. Στην αρχαιότητα μικροί και μεγάλοι αφιέρωναν μεγάλο μέρος από τον ελεύθερο χρόνο τους σε ομαδικά παιχνίδια και αγώνες. Τα παιδιά στα χωριά βρίσκουν ελεύθερους χώρους για να παίζουν ομαδικά, ενώ τα παιδιά της πόλης χρειάζονται κάποιες προϋποθέσεις για να οργανώσουν τα ομαδικά παιχνίδια τους. Στις πόλεις πρόκειται για ζωτικό κοινωνικό πρόβλημα η εξεύρεση και η δημιουργία ελεύθερων χώρων και παιδότοπων.
Οι ειδικοί εξηγούν γιατί έχει μεγάλη αξία το παιχνίδι:
– Ικανοποιεί μια πρωταρχική ανάγκη του παιδιού και συμβάλλει στην ανάπτυξη της νοημοσύνης του. Το βοηθάει να καλλιεργήσει τη λογικο – μαθηματική και την αφαιρετική σκέψη, τη μνήμη, αλλά και δεξιοτεχνίες του…
– Xαρίζει στο παιδί συναισθηματική ευχαρίστηση.
– Το παιδί δεν πλήττει και αποβάλλει την επιθετικότητά του.
– Τα παιδιά νιώθουν το συναίσθημα της επιτυχίας. Όταν καταφέρνει, για παράδειγμα, κάποιο παιδί να συναρμολογήσει ένα παζλ ή φτιάχνει μια ζωγραφιά, και το ανακοινώνει με ενθουσιασμό.
– Προσαρμόζει την καθημερινότητα στα μέτρα και τις επιθυμίες του, προκειμένου να την αντιμετωπίσει. Το παιδί δημιουργεί τον δικό του κόσμο, αλλά ταυτόχρονα, χωρίς να το συνειδητοποιεί, αντιλαμβάνεται και την πραγματικότητα.

– Διευκολύνει την κοινωνική του εξέλιξη, καθώς το παιδί αποκτά σχέσεις με άλλα παιδιά, μαθαίνει να παίζει ακολουθώντας κανόνες, να συνεργάζεται, να χάνει με αξιοπρέπεια και να σέβεται τους άλλους. Το μικρό σας καταλαβαίνει, μέσα από το παιχνίδι, ότι δεν είναι όλα δικά του. Αν κάνει ζαβολιές ή φερθεί άσχημα σε ένα συνομήλικό του, θα υποστεί συνέπειες, αφού κανένα παιδί δε θα θέλει να παίζει μαζί του.
– Το παιχνίδι δίνει την ευκαιρία να καλλιεργήσει το συντονισμό των κινήσεών του, να ασκήσει τους μυς του και να αναπτυχθεί σωματικά.
– Προάγει τη γλωσσική του εξέλιξη, χάρη στην επικοινωνία που έχει ενώ παίζει.
– Αρχίζει να λειτουργεί η φαντασία του. Το μικρό μέσα από το παιχνίδι δε μαθαίνει μόνο, αλλά καλλιεργεί την παρατηρητικότητα, την αυτοσυγκέντρωση και την υπομονή του.
– Το ενθαρρύνει να πειραματίζεται. Έτσι το παιδί σας, που έχει στη μικρή ηλικία πολύ ξεκάθαρο μυαλό, εμπλουτίζει τις γνώσεις του. Μαθαίνει παίζοντας, μένει χαραγμένο στη μνήμη του. Σύμφωνα με τους σύγχρονους παιδαγωγούς, η μάθηση είναι πιο αποτελεσματική όταν στηρίζεται στην ενεργό συμμετοχή του παιδιού και στην εμπειρία του με τα αντικείμενα.
-Του παρέχει τη δυνατότητα να αναπτύξει πνευματική ετοιμότητα εφαρμόζοντας κανόνες. Αργότερα οι γνώσεις θα εξελιχθούν σε ικανότητες. Έχει βρεθεί, για παράδειγμα, ότι τα αγόρια είναι καλύτερα στη γεωμετρία από τα κορίτσια.
– Το βοηθάει να αναπτυχθεί σύμφωνα με την προσωπικότητά του και του προσφέρει την ευκαιρία να εκφράσει τα συναισθήματά του και να βρει διεξόδους στις εντάσεις του.
– Βελτιώνει –όταν γίνεται στο ύπαιθρο– την υγεία και την ευρωστία του.
– Του διδάσκει να φροντίζει τα πράγματά του και να τα συγυρίζει.
Μακάρι τα ομαδικά λαϊκά παιχνίδια να ενταχθούν στα προγράμματα της δημόσιας εκπαίδευσης και ταυτόχρονα να δημιουργηθούν και οι κατάλληλοι χώροι στα σχολικά κτίρια. Το παιδί στα πρώτα χρόνια της ηλικίας του, περνά μια περίοδο επιθετικότητας, εγωισμού, αυταρχισμού και σκληρότητας. Η κατάλληλη αγωγή και το περιβάλλον βοηθούν να ξεπεραστούν τα πρωτόγονα αυτά ένστικτα. Το ομαδικό παιχνίδι είναι από τα αποτελεσματικότερα μέσα για την πραγματοποίηση αυτού του σκοπού. Το ομαδικό λαϊκό παιχνίδι έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία του λαού μας. Οι πρόγονοι μας τα αντιμετώπιζαν όχι μόνο σα μέσο ψυχαγωγίας και ξεκούρασης, αλλά και διαπαιδαγώγησης. Στην εποχή του Πλάτωνα είχαν καθιερωθεί σαν βασικό μέσο αγωγής. Μερικά από τα ομαδικά παιχνίδια ήταν η σφαίρα, ο κώνος (σβούρα), διελκυστίνδα, πεντάλιθα (πεντόβολα), πετροπόλεμος, χυτρίνδα, κρικηλασία (τσέρκι), Χρυσομηλολόνθιον ή χρυσοκάνθαρος (χρυσόμυγα), αμπάριζα…. Τα μωρά παίζανε με τα «σείστρα» (μεταλλικές κουδουνίστρες), με πλαγγόνες (κούκλες για κοριτσάκια).
Σήμερα τα παιχνίδια μπορεί να περιλαμβάνουν set χημείας, ηλεκτρονικά παιχνίδια και παιχνίδια που συμπεριλαμβάνουν ηλεκτρικά εξαρτήματα ή εξαρτήματα που θερμαίνονται…. Οι ειδικοί προτείνουν να μη δίνουμε ποτέ σε μικρά παιδιά δώρα μέσα σε πλαστικές σακούλες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε ασφυξία. Επίσης να αποφεύγουμε τα αεροβόλα ως δώρα, διότι μπορούν να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς, ιδιαίτερα στα μάτια. Όταν αγοράζουμε ποδήλατο, skate board, πατίνια ή πατίνι, πρέπει παράλληλα να αγοράζουμε κράνος και ό,τι άλλο εξοπλισμό ασφαλείας απαιτείται (επιγονατίδες, καλύμματα για τους καρπούς κλπ.).
Μάθετε στα παιδιά να ασκήσουν τις αισθήσεις τους μέσα από ομαδικά παιχνίδια και όχι μόνο μέσα από ηλεκτρονικά, να συνειδητοποιήσουν τη πραγματική αίσθηση του χώρου, χρόνου, ήχου, χρώματος… Ακόμη στο χρονικό διάστημα που αναπτύσσονται εντατικά οι σωματικές και ψυχικές δυνάμεις του παιδιού, τα ανταγωνιστικά παιχνίδια του δίνουν πολύτιμες ευκαιρίες να τις ασκεί με την άμιλλα, την αλληλεγγύη, τη συνεργασία κι έτσι να δημιουργεί και σταθεροποιεί μια ηθική προσωπικότητα.

(Αναδημοσίευση από: http://www.faneromenihol.gr)