10 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
«Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η ψυχική υγεία δεν αφορά μόνο την απουσία κάποιας ψυχικής διαταραχής αλλά περιγράφει μια κατάσταση συναισθηματικής ευεξίας, όπου το άτομο είναι λειτουργικό και μπορεί να αξιοποιεί τις ικανότητες του ώστε να ανταπεξέρχεται στην καθημερινότητα».
Τι είναι λοιπόν η ψυχική υγεία;
Να είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε και να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας αλλά παράλληλα να κατανοούμε και τα συναισθήματα των άλλων δείχνοντας ενσυναίσθηση
Να ανταποκρινόμαστε στις πιέσεις της καθημερινότητας, να προσαρμοζόμαστε σε αλλαγές και να διαχειριζόμαστε με επιτυχία δύσκολες καταστάσεις ζωής
Να είμαστε παραγωγικοί και δημιουργικοί και να αντλούμε ευχαρίστηση από τις δραστηριότητες και τις σχέσεις μας
Να δείχνουμε σεβασμό, να φροντίζουμε και να αγαπάμε τόσο τον εαυτό μας όσο και τους συνανθρώπους μας
Να δημιουργούμε λειτουργικές διαπροσωπικές σχέσεις και να είμαστε κοινωνικοί
Η ψυχική υγεία είναι τόσο ζωτικής σημασίας για τη ζωή μας όσο και η σωματική υγεία. Άλλωστε δεν υφίσταται σωματική υγεία χωρίς την ψυχική υγεία. Ακόμα περισσότερο τώρα που οι συνθήκες της πανδημίας έχουν διαταράξει την καθημερινότητα πολλών ανθρώπων και που άγχη, κρίσεις, συγκρούσεις, βία έχουν έρθει στην επιφάνεια, η φροντίδα της ψυχικής υγείας θεωρείται επιτακτική ανάγκη.
Παρόλο που οι ψυχικές διαταραχές είναι πολύ διαδεδομένες παγκοσμίως, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγεία, η ψυχική υγεία είναι ένας από τους πιο παραμελημένους τομείς της δημόσιας υγείας. Περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν με ψυχική διαταραχή, 3 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την επιβλαβή χρήση
αλκοόλ και ένα άτομο πεθαίνει κάθε 40 δευτερόλεπτα από αυτοκτονία. Και τώρα, δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν πληγεί από την πανδημία COVID-19, η οποία έχει περαιτέρω επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Οι χώρες δαπανούν κατά μέσο όρο μόνο το 2% των προϋπολογισμών για την υγεία τους στην ψυχική υγεία. Για το λόγο αυτό το φετινό μήνυμα του Π.Ο.Υ. είναι «Ψυχική Υγεία για όλους – Ας επενδύσουμε», τονίζοντας την ανάγκη για αύξηση των επενδύσεων στον τομέα της ψυχικής υγείας.
Ψυχική υγεία: Μιλάω ανοιχτά, καταπολεμάω το στίγμα
Μπαίνοντας σε μια συζήτηση για ψυχικές διαταραχές, υγεία και εξαρτήσεις, δεν αργεί ποτέ πολύ η ώρα για να κλέψει το «στίγμα» την παράσταση. Πορίσματα αρνητικά, τα οποία προκύπτουν μέσα από ελλιπείς γνώσεις και ημιμάθεια, περιγραφές, «πιστεύω» και αντιλήψεις που θυμίζουν κάτι από μεσαίωνα και συμπεριφορές εκ των πραγμάτων ασαφείς, ασταθείς και αβάσιμες κάνουν πάρτι στη γλώσσα και στα μυαλά των περισσότερων από εμάς. Οι γρήγορες κρίσεις, ανέκαθεν αποτελούσαν τις εύκολες κρίσεις, τις αμάσητες, τις επιφανειακές και ενώ πλέον αυτά ανά τον κόσμο είναι γνωστά, επιμένουμε ακόμα να μιλάμε για το «στίγμα» των ψυχικών διαταραχών.
Μπορούμε να το καταπολεμήσουμε και να συμβάλουμε σε έναν πιο υγιή κόσμο και δημιουργικό και αν ναι, πως θα το πετύχουμε;
1. Οι άνθρωποι δεν είναι οι διαγνώσεις τους.
Ένας άνθρωπος που έχει σχιζοφρένεια, που παλεύει με απανωτές κρίσεις πανικού, που έχει κατάθλιψη, ή κάποια άλλη ψυχική διαταραχή, δεν είναι αυτομάτως και οι διαγνώσεις του. Πολλές φορές έχουμε ακούσει αρνητικά προσδιορισμένους επιθετικούς προσδιορισμούς του στιλ «Αυτός είναι καταθλιπτικός»… Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι. Δεν είναι διαγνώσεις. Κάπως έτσι ξεκινά η συνειδητοποίηση και γεννιέται ο σεβασμός. Αυτό είναι και το πρώτο βήμα…
2. Μη φοβάσαι τους ανθρώπους με ψυχικές διαταραχές.
Ίσως κάποιες από τις συμπεριφορές τους αρκετές φορές είναι απρόβλεπτες και κρίνονται «περίεργες», ή «αψυχολόγητες», όμως δεν είναι καθόλου έτσι. Οι άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές όποιου μεγέθους είναι στην κυριολεξία ήρωες, που παλεύουν καθημερινά για τη συγκρότηση της ταυτότητάς τους, την ανεξαρτησία και το σημαντικότερο… την υγεία τους. Δεν χωράει σε όλα αυτά κανένας λόγος για συναισθήματα λύπησης, οίκτου, πόσο μάλλον φόβου.
3. Μην τους κατηγορείς.
Η κατάθλιψη, ο πανικός και άλλες ψυχικές διαταραχές πολλές φορές συχνά υποβόσκουν, χωρίς να βγαίνουν απροκάλυπτα στην επιφάνεια. Αντί να κατηγορείς, μάθε να ακούς ουσιαστικά όχι το «πρόβλημα», αλλά το «ζήτημα» του άλλου, χωρίς να είσαι έτοιμος για άλλη μια φορά να βγάλεις από μόνος σου διάγνωση.
4. Γίνε πρότυπο!
Χάρισμα είναι να ακούς και όχι να μιλάς. Δώσε χώρο στον άλλο για έκφραση, για αληθινή επικοινωνία και χάρισέ του απλόχερα στήριξη και κατανόηση. Μέσα από το «μοίρασμα», μπορούν να γεννηθούν καταπληκτικές εμπειρίες και ουσιαστική «σύνδεση». Τι πιο σημαντικό … Κάνε λοιπόν τη διαφορά και δώσε ώθηση στο συνομιλητή σου που έχει κάποια ψυχική διαταραχή να μοιραστεί. Γίνε πρότυπο και ενέπνευσε! Πολλές φορές και μόνο αυτό είναι αρκετό.
5. Μίλα ανοιχτά!
Οι ψυχικές διαταραχές αγγίζουν ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι ανθρώπων στην κοινωνία μας και ακόμα παραμένουν επτασφράγιστο μυστικό. Έχε το θάρρος να μιλήσεις ανοιχτά για τη ψυχική σου υγεία, ή για τη ψυχική υγεία κάποιου αγαπημένου σου προσώπου. «Δίδαξε» με την προσωπική σου εμπειρία τους άλλους και ενέπνευσε τους να μιλούν περισσότερο ανοιχτά και λιγότερο σκληρυντικά δογματισμένα. Μίλα με προσοχή και τέλος, ενδυνάμωσε την αντίληψη ότι ένας κόσμος δίχως στίγμα, είναι ευθύνη όλων μας.
Πηγή: www.klimaka.org.gr
