Προσεγγίσεις στις μορφές του φανατισμού

Την Δευτέρα 12 Μαρτίου το απόγευμα πραγματοποιήθηκε η έβδομη συνάντηση του
Σεμιναρίου Επιμόρφωσης Κατηχητών-τριών, που συνδιοργανώνουν το Ίδρυμα Ποιμαντικής
Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και το Ίδρυμα Νεότητος και Οικογένειας
της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, στην αίθουσα Σεμιναρίων του Ι.Π.Ε.
Ο κ. Σωτήριος Κόλλιας (Δρ. Θεολογίας, Εκπαιδευτικός – συγγραφέας) ανέπτυξε το
θέμα: «Προσεγγίσεις στις μορφές του φανατισμού».
Ο κ. Κόλλιας ξεκίνησε την εισήγησή του με τον ορισμό και την ετυμολογία του όρου
«φανατισμός» (fatum = ιερό) και φονταμενταλισμός.
Η έννοια του φανατισμού έχει άμεση σχέση με την έλλειψη νοήματος ζωής (όπως
συνέβαινε επί παραδείγματι με τους εκλέκτορες του Χίτλερ, μετά την ήττα της Γερμανίας
στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο). Όμως ουσιαστικά ο άνθρωπος μόνο μέσα από τη σχέση του
με τον Θεό μπορεί να αποκτήσει νόημα ζωής.
Εστιάζοντας στο προφίλ του φανατικού διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για έναν
ευάλωτο άνθρωπο που εντάσσεται σε ομάδες, προσπαθώντας να λάβει αξία μέσα από
αυτήν την ένταξή του. Όμως, μέσα από την άκριτη προσήλωση στις αντιλήψεις της
εκάστοτε ομάδας, ο οπαδός της γίνεται στενόμυαλος και στενόκαρδος, δημιουργεί
καταστάσεις μίσους και εμπάθειας και φυσικά δεν μπορεί να συνδιαλέγεται με τον άλλο.
Τέτοιου είδους ομάδες είναι και οι αιρετικές, που δυστυχώς κάνουν θραύση στην Ελλάδα.
Εν προκειμένω, όσον αφορά στο θρησκευτικό φανατισμό, ο οποίος συνυφαίνεται με
την προκατάληψη, τη δεισιδαιμονία και τον πουριτανισμό, ο κ. Κόλλιας επισήμανε την
επικινδυνότητα του φαινομένου, διότι πλέον λαμβάνει και προεκτάσεις στο
σωτηριολογικό έργο της Εκκλησίας.
Γι΄ αυτό τονίστηκε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των κατηχητών και παιδαγωγών
στην καλλιέργεια πνεύματος διαλλακτικότητας, αγάπης, ομόνοιας και σύμπνοιας στους
νέους ανθρώπους και τα παιδιά. Εξάλλου, τα παιδιά μας από τον κατηχητή ή καθηγητή
τους δεν θα θυμούνται τις γνώσεις που τους προσέφερε αλλά το χαμόγελό του, το
ενδιαφέρον, την αγάπη του. Εμείς ρίχνουμε το σπόρο, αλλά το Άγιο Πνεύμα καρποφορεί.
«Ο Χριστιανός πρέπει να είναι Ποιητής (= να ποιεί, να είναι πρωτοπόρος)», όπως
χαρακτηριστικά έλεγε ο Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης. Όταν δεν υπάρχει Αγάπη και
Φως τότε υπάρχει μισαλλοδοξία. Γι΄ αυτό τα παραδείγματα των Αγίων της Εκκλησίας μας,
οι οποίοι δεν μιλούσαν για τον Χριστό, αλλά έδειχναν τον Χριστό και τα πρότυπα
σύγχρονων Ιεραποστόλων (π.χ. Επίσκοπος Καμερούν κ. Γρηγόριος, Πατριάρχης
Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος, παπά – Στρατής από την Μυτιλήνη και άλλοι πολλοί)
παρουσιάζουν στην πράξη το ορθόδοξο ήθος και βίωμα.

Χαρακτηριστικό των Χριστιανών πρέπει να είναι η χαρά και το γέλιο, η αισιοδοξία που
πηγάζει ακέραια και ατόφια μέσα από τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, που τα πάντα
χορηγεί και τα πάντα σκέπει. Ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος συνιστούσε σε κάθε πιστό: «Να είσαι
γλυκομίλητος και να δίνεις τιμή σε όλους…. Να μην ελέγξεις κάποιον για αδυναμία του….
Ο ζηλωτής δεν φτάνει ποτέ στη χαρά, γιατί συνέχεια κρίνει τους άλλους».
Ο κ. Κόλλιας στη συνέχεια απάντησε σε όλα τα ερωτήματα των συμμετεχόντων
δίνοντας πρακτικές συμβουλές και προτάσεις επίλυσης φαινομένων φανατισμού και
παρότρυνε τους συμμετέχοντες να μελετούν τους άγιους Πατέρες.
Την Δευτέρα 19 Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί, συν Θεώ, η εισήγηση του κ. Νίκου
Σωτηρόπουλου (Καθηγητή Φυσικής Αγωγής) με θέμα: «Έκφραση των πνευματικών
αρετών μέσα στον αθλητισμό – Το παιχνίδι και ο ρόλος του στο Κατηχητικό: βιωματική
προσέγγιση».