Συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ. Αναστασίου
– Η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει προκαλέσει ανασφάλεια στους ανθρώπους, σε όλο τον κόσμο. Η Εκκλησία, ως πνευματικός και κοινωνικός φορέας, πώς παρεμβαίνει;
– Η παρέμβασή της γίνεται με την επισήμανση του πυρήνα του προβλήματος και τον τονισμό των χριστιανικών απόψεων για την αντιμετώπισή του. Με τον πιο επίσημο τρόπο η Ορθόδοξη Εκκλησία διακήρυξε με μια φωνή, στο Μήνυμα των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών (Κων/πολις, Οκτώβριος 2008), ότι «το χάσμα μεταξύ πλουσίων και πτωχών διευρύνεται δραματικώς εξ αιτίας της οικονομικής κρίσεως, η οποία είναι αποτέλεσμα μανιακής, συχνά, κερδοσκοπίας εκ μέρους οικονομικών παραγόντων και στρεβλής οικονομικής δραστηριότητος, η οποία, στερουμένη ανθρωπολογικής διαστάσεως και ευαισθησίας, δεν εξυπηρετεί τελικώς τας πραγματικάς ανάγκας της ανθρωπότητος. Βιώσιμος οικονομία είναι εκείνη η οποία συνδυάζει την αποτελεσματικότητα με την δικαιοσύνην και την κοινωνικήν αλληλεγγύην». Η Εκκλησία αδιάκοπα υποδεικνύει την ενδεδειγμένη κατεύθυνση: λιτότητα και εγκράτεια στην προσωπική ζωή, ειλικρινή αυτοκριτική, σεβασμό στην αξιοπρέπεια του κάθε ανθρωπίνου προσώπου, όπου και σε όποιες συνθήκες και αν γεννήθηκε. Και ακόμα, η Εκκλησία έχει χρέος να αγωνίζεται για δικαιότερους κοινωνικούς θεσμούς, διορατικές ρυθμίσεις, περισσότερη αλληλεγγύη, γνησιότερη αγάπη. Βεβαίως, αν παραμείνει σε θεωρητικές διακηρύξεις, δεν πείθει. Η πιο σημαντική βοήθεια και διαρκής παρέμβαση είναι η διακήρυξη αυτών των αληθειών με τη συνεπή συμπεριφορά, με το έργο των μελών της, ιδιαίτερα όσων έχουν υπεύθυνη θέση.
– Στην Ελλάδα, από ενάμιση εκατομμύριο μετανάστες, νόμιμους και μη, οι 800.000 προέρχονται από την Αλβανία. Ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά μας απέναντι στους μετανάστες;
– Η θέση της Εκκλησίας, ως συνόλου και κάθε χριστιανού προσωπικά, είναι ο σεβασμός παντός ανθρωπίνου προσώπου, ανεξαρτήτως καταγωγής ή γλώσσας, ιδιαιτέρως όταν βρίσκεται σε δοκιμασία και ανάγκη. Η φράση του Χριστού «ξένος ήμην και συνηγάγετέ με» (Ματθ. 25:35), με την οποία ο ίδιος ο Κύριος ταυτίζεται με τον ξένο, καθορίζει το εκκλησιαστικό μας χρέος. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν αναμφισβήτητα οι μετανάστες και η Εκκλησία αυτό το πνεύμα καλλιεργεί και ενισχύει, στηλιτεύοντας τον ρατσισμό και συμβάλλοντας στην ομαλή ένταξή τους στην τοπική κοινωνία. Υπάρχουν, βεβαίως, και περιπτώσεις όπου ορισμένοι μετανάστες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα. Αλλά από καμιά κοινωνική ομάδα δεν λείπουν τα αρνητικά παραδείγματα. Ας μη παραθεωρείται όμως το γεγονός ότι οι μετανάστες συνέβαλαν και στην ανάπτυξη της οικονομίας σε ανάγκες οι οποίες δεν ήταν δυνατόν να καλυφθούν από εντοπίους. Τη μεταναστευτική βέβαια πολιτική κάθε χώρας την καθορίζει η αρμόδια πολιτεία. Ειδικότερα για την Αλβανία, πιστεύω ότι θα συνέβαλλε αποφασιστικά στη μείωση του μεταναστευτικού κύματος και στην επιστροφή πολλών Αλβανών η ταχύτερη και γενικότερη ανάπτυξη της χώρας. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα χρειαστεί συστηματικότερη επενδυτική δραστηριότητα, σταθερή και στενή συνεργασία Ελλάδος και Αλβανίας. Η κοινωνική, οικονομική και πνευματική άνοδος της μιας θα είναι ευεργετική και για την άλλη.
νεος- Ποια συμβουλή θα δίνατε σε έναν θυμωμένο 15χρονο;
– Κατ’ αρχήν θα του έλεγα ότι έχει δίκιο που θυμώνει με όσα απαράδεκτα διαπιστώνει καθώς μεγαλώνει. Με την ασυνέπεια λόγων και έργων των μεγάλων. Με την αδικία της κοινωνίας. Με τη χλιδή των ολίγων και την ανέχεια των πολλών. Με την υποκρισία και ανευθυνότητα των λεγομένων αρμοδίων στους διαφόρους τομείς της κοινωνικής ζωής. Αλλά μετά την οργή, πρέπει νηφάλια να καθήσει να σκεφθεί ποιο είναι το δικό του χρέος. Τώρα που βρίσκεται στην εφηβική ηλικία, να μην εκχωρεί την προσωπική του βούληση και ελευθερία σε συνθήματα άλλων που μπορεί να κινούνται από ιδιοτελείς επιδιώξεις. Να μη γίνει άχρωμο στοιχείο μιας μάζας, αλλά να μείνει υπεύθυνο κύτταρο της κοινωνίας. Και όταν μεγαλώσει, να μη μιμηθεί αυτές τις συμπεριφορές που σήμερα κατακρίνει. Να μη συμβιβαστεί με την κρατούσα νοοτροπία της ανεντιμότητος, της πλεονεξίας, της σκληροκαρδίας, της ασυνεπείας και του εγωκεντρισμού. Να συνεχίσει υπεύθυνα την αναζήτηση. Υπάρχουν στην ιστορία του λαού μας, στην ιστορία της Εκκλησίας μας, υπέροχα παραδείγματα ακεραιότητος, δημιουργικότητος, υπευθυνότητος, αυτοθυσίας για χάρη του λαού. Πολλά έχουν αμφισβητηθεί στο πέρασμα του χρόνου. Αναμφισβήτητα όμως παραμένουν η ελευθερία και η αγάπη. Η μία συμπληρώνει την άλλη. Της δίδει βάθος και ουσία. Η ελευθερία αρχίζει με την υπέρβαση του εγωκεντρικού εαυτού μας. Και η αγάπη εκφράζεται με σεβασμό στο κάθε ανθρώπινο πρόσωπο, εκδηλώνεται έμπρακτα, χωρίς απαίτηση ανταλλαγμάτων. Η επιλογή, τελικά, είναι δική του. Το μόνο που μπορώ να τον βεβαιώσω είναι ότι προσωπικά δεν έχω μετανιώσει οσάκις έμεινα πιστός στο πνεύμα του Ευαγγελίου. Η ορθόδοξη πνευματικότητα, βασισμένη στην εσωτερική ελευθερία και την αγάπη, οδηγεί σε μια συνεχή ωρίμανση, υπεύθυνη στάση ζωής και δημιουργικότητα.
