Η Χαρά στη ζωή του ανθρώπου (Αποστολικό Ανάγνωσμα του Ευαγγελ. Ιωάννου)

(Α’ Ἰω. α’, 1-7)

Ὃ ἦν ἀπ’ ἀρχῆς, ὃ ἀκηκόαμεν, ὃ ἑωράκαμεν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν, ὃ ἐθεασάμεθα καὶ αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν, περὶ τοῦ Λόγου τῆς ζωῆς·  (καὶ ἡ ζωὴ ἐφανερώθη, καὶ ἑωράκαμεν καὶ μαρτυροῦμεν καὶ ἀπαγγέλλομεν ὑμῖν τὴν ζωὴν τὴν αἰώνιον, ἥτις ἦν πρὸς τὸν Πατέρα καὶ ἐφανερώθη ἡμῖν)·  ὃ ἑωράκαμεν καὶ ἀκηκόαμεν, ἀπαγγέλλομεν ὑμῖν, ἵνα καὶ ὑμεῖς κοινωνίαν ἔχητε μεθ’ ἡμῶν· καὶ ἡ κοινωνία δὲ ἡ ἡμετέρα μετὰ τοῦ Πατρὸς καὶ μετὰ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. καὶ ταῦτα γράφομεν ἡμῖν, ἵνα ἡ χαρὰ ἡμῶν ᾖ πεπληρωμένη. Καὶ αὕτη ἔστιν ἡ ἐπαγγελία ἣν ἀκηκόαμεν ἀπ’ αὐτοῦ καὶ ἀναγγέλλομεν ὑμῖν, ὅτι ὁ Θεὸς φῶς ἐστι καὶ σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία. Ἐὰν εἴπωμεν ὅτι κοινωνίαν ἔχομεν μετ’ αὐτοῦ καὶ ἐν τῷ σκότει περιπατῶμεν, ψευδόμεθα καὶ οὐ ποιοῦμεν τὴν ἀλήθειαν·  ἐὰν δὲ ἐν τῷ φωτὶ περιπατῶμεν, ὡς αὐτός ἐστιν ἐν τῷ φωτί, κοινωνίαν ἔχομεν μετ’ ἀλλήλων, καὶ τὸ αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας.

*******

Στους ανθρώπους σήμερα υπάρχει μια επιδίωξη, που πολλές φορές εκφράζεται με τις ακόλουθες φράσεις· στη ζωή μου δεν χάρηκα πολύ ή χάρηκα πολύ την περίοδο αυτή ή χαίρομαι με τη δουλειά μου, με τις επιδιώξεις μου ή ακόμη και με τις αμαρτίες μου. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο σημερινό Αποστολικό Ανάγνωσμα κάνει λόγο για τις υπερφυείς εμπειρίες του στα πνευματικά του τέκνα, για να χαρούν «…καὶ ταῦτα γράφομεν ἡμεῖς, ἴνα ἡ χαρὰ ἡμῶν ἡ πεπληρωμένη» (Α’ Ἰω. 1, 4). Ας δούμε τι είναι αυτή η χαρά στην πνευματική ζωή.

Ο Θεός είναι ο χορηγός της χαράς

Ο δοτήρ και χορηγός της χαράς στον άνθρωπο είναι ο Θεός. Συνδέεται η χαρά με την παρουσία του Θεού στον άνθρωπο. «Διηγήσομαι πάντα τα θαυμάσια σου· εὐφρανθήσομαι καὶ ἀγαλλιάσομαι ἐν σοῖ» (Ψαλμ. 9, 2-3). Οι επεμβάσεις του Θεού στη ζωή μας φέρνουν χαρά. Ένας θεολόγος γράφει:˙ οι γιορτές, η μουσική, η γυναίκα ενός άνδρα, τα παιδιά, οι καρποί της γης κ.λπ. που είναι δώρα του Θεού στον άνθρωπο, φέρνουν σ’ αυτόν χαρά. Δοσμένα είναι τα αγαθά του Θεού στον άνθρωπο. «Απόλαυσε τη ζωή με τη γυναίκα που αγαπάς, όλες τις μάταιες ημέρες της ζωής σου, όσες σου έχει δώσει ο Θεός πάνω στη γη» (Ἐκκλ. 9, 9). Ή ακόμη, το κλασικό χωρίο των ψαλμών «καὶ οἶνος εὐφραίνει καρδίαν ἀνθρώπου» (Ψαλμ. 103, 15).

Η αληθινή χαρά προέρχεται από τον Θεό και ο Θεός είναι στην ουσία το αντικείμενο της χαράς. Ακόμη μεγαλύτερη χαρά είναι η εσωτερική που προέρχεται από τους καρπούς των αγώνων του ανθρώπου και τις εσχατολογικές προσδοκίες του«εὐφροσύνην καὶ ἀγαλλίαμα εὐρήσουσιν ἐν αὕτη» (Ἠσ. 51, 3 και εξ.). Η πνευματική Ιερουσαλήμ θα φέρει αγαλλίαμα στους ανθρώπους. Η εσχατολογική χαρά είναι προνόμιο όλων των δικαίων. Η χαρά αυτή συνδέεται με την κατάσταση της γαλήνης και της αρμονίας που υπήρχε στη ζωή του ανθρώπου προ της πτώσεως. Τότε υπήρχε μια θαυμαστή συμβίωση ανθρώπου, ζώων και κτίσεως και όλων αυτών με τον Θεό. Δεν υπήρχε έχθρα ανάμεσά τους. Η χαρά έχει δύο όψεις. Την τωρινή και τη μέλλουσα. Και οι δύο είναι αναγκαίες. Η παρούσα αντικατοπτρίζει τη μέλλουσα.

Ο Χριστός μάς έφερε τη χαρά

Ο Χριστιανισμός είναι μήνυμα χαράς. Ευαγγέλιο. Ο άγγελος του Κυρίου είπε στους ανθρώπους· «Εὐαγγελίζομαι ὑμὶν χαρὰν μεγάλην» (Λουκ. 2, 10-14). Η μεγάλη χαρά ήταν η γέννηση του Χριστού. Επίσης, η Βασιλεία του Θεού δεν είναι φαγητό και πιοτό, αλλά «…καὶ χαρὰ ἐν πνεύματι ἁγίω» (Ῥωμ. 14, 17). Κάνει διάκριση η αγία Γραφή μεταξύ των πραγμάτων που μας φέρνουν τη νομιζόμενη χαρά και των δωρεών του Θεού που είναι η πραγματική χαρά. Οι πορνείες, η μέθη, οι ακαθαρσίες, οι ασέλγειες νομίζουμε πως μας φέρνουν χαρά. Αυτό όμως είναι απάτη. Αντιθέτως, οι καρποί του Πνεύματος είναι διαφορετικοίχαρά, ειρήνη, μακροθυμία κ.λπ. (Γαλ. 5, 18-23).

Ο Χριστός είναι η χαρά. Ας θυμηθούμε τους Μάγους πόσο χάρηκαν, όταν ξαναβρήκαν τον αστέρα«ἰδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα» (Ματθ. 2, 10). Το σωτήριον του Θεού, δηλ. ο Χριστός, φέρνει τη χαρά στον άνθρωπο. Ο Χριστός στον διάλογο που έκανε με τους Φαρισαίους αποκάλυψε πως ο Πατριάρχης Αβραάμ είχε μεγάλη επιθυμία να δει τη γέννησή του «καὶ εἶδε καὶ ἐχάρη» (Ἰω. 8,56). Όταν ο Χριστός τελείως φανερωθεί, τότε οι άνθρωποι θα είναι «ἀγαλλιώμενοι» (Α’ Πέτρ. 4, 13). Οι πρώτοι Χριστιανοί είχαν τις Αγάπες «ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας» (Πράξ. 2, 46). Κοινή μετοχή και στα υλικά και στα πνευματικά.

Οι πνευματικές χαρές

Το μαρτύριο μπορεί να φέρει χαρά στον άνθρωπο. Οι απόστολοι, όταν κακοποιήθηκαν από τα μέλη του Συνεδρίου, έφυγαν χαρούμενοι, γιατί ατιμάσθηκαν για τον Χριστό (Πράξ. 5, 41). Ο ίδιος ο Χριστός λέγει πως όποιος ατιμασθεί γι’ αυτόν, έχει μεγάλο μισθό στον ουρανό και πρέπει να χαίρεται. «Χαίρετε καὶ ἀγαλλιάσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. 5, 11-12).

Ο άνθρωπος με την έλευση του Χριστού και μάλιστα στη θεία Ευχαριστία νιώθει χαρά μεγάλη. Ο Πέτρος προτρέπει τους ανθρώπους να εξομολογηθούν για να έλθουν σ’ αυτούς καιροί αναψύξεως (Πράξ. 3, 20). Το ότι είναι ο Χριστός η χαρά των ανθρώπων φαίνεται και από τα λόγια του«ταῦτα λελάληκα ὑμὶν ἴνα ἡ χαρὰ ἡ ἐμὴ ἐν ὑμὶν ἧ καὶ ἡ χαρὰ ὑμῶν πληρωθῆ» (Ἰω. 15, 11), δηλ. όταν γευθούν τη χαρά του Χριστού, τότε πράγματι θα νιώσουν χαρά. Υπάρχει μια επιστολή του αποστόλου Παύλου, η προς Φιλιππησίους, που ονομάζεται επιστολή της χαράς. Ο Παύλος εύχεται στους παραλήπτες του· «Λοιπόν, ἀδελφοί, χαίρετε» (Β’ Κορ. 13, 11). Ήταν άρρωστος, πτωχός, καμιά επιτυχία και άνεση κοινωνική δεν είχε και επί πλέον ήταν σε κάποια φυλακή της Ρώμης ως μελλοθάνατος. Τι τον έκανε να χαίρεται; Ασφαλώς ο Χριστός. Ο Χριστός, η έλευσή του, η διδασκαλία του κ.λπ. τον έκαναν να χαίρεται. Αυτό που γράφει, δηλ. το εν Χριστώ και εν Κυρίω είναι η πηγή της χαράς του Παύλου.

Χαρά και μετάνοια

Η χαρά συνδέεται με τη μετάνοια. Η επιστροφή του ασώτου έκανε όλη την οικία να χαίρεται. Η χαρμολύπη των Πατέρων. Υπάρχει επίσης η χαρά των πειρασμών. Ο Γέροντας Παΐσιος έλεγε, όταν είχε πειρασμούς και ασθένειες· τώρα αρχίζουν τα γλέντια. «Πᾶσαν χαρὰν ἡγήσασθε, ἀδελφοί μου, ὅταν πειρασμοῖς περιπέσητε ποικίλοις» (Ἰακ. 1,2), Επίσης υπάρχει η χαρά των δακρύων. Η λύπη των πειρασμών καταλήγει σε χαρά, ενώ η χαρά της αμαρτίας συχνά στη λύπη. «Η δε του κόσμου τουναντίον, άρχεται μεν από ηδέως, τελευτά δε εις τα λυπηρά», θα πει ο Χρυσόστομος. Ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ προσφωνούσε τους ανθρώπους «χαρά μου». Πάντοτε τον έβλεπαν χαρούμενο. Επίσης, υπάρχει η χαρά της πίστεως· η χαρά της αιωνιότητος εκεί που δεν υπάρχει λύπη και στεναγμός, αλλά η χαρά του προσώπου του Κυρίου. Η αμαρτία, η πάσης φύσεως αμαρτία, είναι απατηλή. Ευφραίνει μικρά και κολάζει μεγάλα.

Αγαπητοί αδελφοί, μόνον η παρουσία του Κυρίου μας μάς φέρνει μόνιμη χαρά. Το είπε και ο ίδιος«Καὶ ὑμεῖς οὒν νῦν μὲν λύπην ἔχετε˙ πάλιν δὲ ὄψομαι ὑμᾶς καὶ χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία˙ καὶ τὴν χαρὰν ὑμῶν οὐδεὶς αἴρει ἀφ’ ὑμῶν» (Ἰω. 16,22). Αμήν.

Μητροπ. Εδέσσης Ιωήλ, Ο επιούσιος Άρτος

 

< PrevNext >